Ev İşçileri Dayanışma Sendikası (EVİD-SEN)
BİLGİ NOTU[1]
Küresel Sendika Federasyonları Toplantısı, 8-9 Eylül 2011, İstanbul, Türkiye
Türkiye’de ev işçileri örgütlenmesinin arkaplanı nedir?
Türkiye’de ev işçileri örgütlenmesi ilk olarak 2009 yılında bir grup ev işçisinin GENEL-İŞ Sendikası’na bağlı Konut Şubesi’nde toplantılar yapmasıyla başladı. Daha sonra bu grup çalışmalarını bir dernek girişimi olarak sürdürdü. Örgütlenme çabaları 2010 yılında hız kazandı ve 2011’de dernek insiyatifi üyelerinin haklarını korumanın ve Türkiye’deki bütün ev işçilerinin çalışma koşullarını iyileştirmenin en iyi yolu olarak bir sendika kurma kararı aldı. Ev İşçileri Dayanışma Sendikası (EVİD-SEN) 15 Haziran 2011 tarihinde İstanbul Valiliği’ne resmi başvuruda bulundu.
Türk hükümeti yetkililerinin EVİD-SEN’in başvurusuna tepkisi ne oldu?
24 haziran 2011 tarihinde İstanbul Emniyeti Sendikalar Masası Sendika Başkanı Gülhan Benli’yi arayarak görüşmeye çağırmıştır. Emniyetteki görevli Gülhan Benli’ye ev işçilerinin başvurusunun kabul edilemeyeceğini, ev içi yaptırılan bir işin kar amaçlı olmadığını belirtmiştir. Görevli resmi evrakları geri vermek istemiş, ancak sendika başkanı evrakları işleme girmesi için yeniden teslim etmiştir.
2009-2011 yılları arasında ev işçilerinin örgütlenme çaışmaları ve yürüttükleri kampanyalar nelerdir?
İki yıllık örgütlenme ve kampanya çalışması sırasında ev işçileri hareketi, işveren suistimaline ve şiddetine maruz kalan pek çok işçiye maddi, yasal ve psikolojik destek hizmeti sunmuş; işçilere iş olanakları yaratmak için enformel bir havuz oluşturmuş; ev işçilerinin sorunları hakkında farkındalık yaratmak için basın açıklamaları ve protesto yürüyüşleri düzenlemiş; medyada röportaj ve haberlerle yer almış; İstanbul’daki pek çok mahallede ev toplantıları düzenlemiş; güvencesiz çalışma ve kadına karşı şiddete karşı eylem platformlarında aktif yer almıştır. EVİD-SEN önümüzdeki dönemde de bu etkinliklerine daha sistematik bir biçimde devam etmeyi ve Türkiye’nin diğer kentlerine örgütlenme çalışmasını yaymayı hedeflemektedir.
EVİD-SEN ev işçileri arasında nasıl karşılandı ve sendikanın 2012 stratejisi nedir?
Kurulduğu günden bu yana EVİD-SEN’e pek çok ev işçisi ilgi gösterdi. İstanbul, Muğla, Bandırma, Antalya, Ankara, Bodrum, Adana, Nevşehir, İzmir ve Bursa kentlerinde pek çok ev işçisi sendikaya üye olmak istediğini ve yerel şubeler açmak istediğini bildirdi. Sendikanın şu andaki kaynakları ve personeli son derece sınırlı olduğu için diğer kentlerdeki ihtiyaçlara yeterince yanıt verebilecek durumda değil. Bu nedenle şu andaki örgütlenme çalışmaları İstanbul’a odaklanmış durumda. Diğer illerdeki ev işçileri ise gelecekte temsilcilik açmak için iletişim sorumluları olarak görevlendiriliyorlar.
Ev işçilerinin gündelik ve acil sorunlarını çözme zorunluluğu geleceğe yönelik tutarlı bir plan yapmayı güç kılsa da, sendika 2012 için üç tane öncelikli hedef belirlemiş durumda:
i) Planlama, strateji geliştirme, kampanya yürütme, iletişim gibi konularda geleceğin işçi liderlerini ve örgütleyicilerini yetiştirmek için eğitim çalışmaları.[2]
ii) Kadınları güvenli bireyler ve potansiyel liderler olarak güçlendirme amaçlı psikoterapi seansları düzenleme.
iii) Özellikle hedef seçilen bölgelerde ev toplantıları ve birebir yüzyüze görüşmeler aracılığıyla gerçekleştirilecek fiili örgütlenme çalışması.
Sendikanın talepleri neler? Bu talepler ILO 189 Nolu Sözleşmeyle ne şekilde güvence altına alınıyor?
Sendikalarla ilgili mevcut yasal düzenlemeler sadece iş sözleşmesine sahip kayıtlı işçileri kapsıyor. Ayrıca 4857 sayılı İş Kanunu ev işçilerini kapsam dışı bırakıyor. EVİD-SEN ev işinin ve ev işçiliğinin yasalar nezdinde tanınmasını; çalışma saatleri, dinlenme saatleri, fazla mesai, yıllık izin, ücret gibi konularda diğer işçilerle aynı haklardan yararlanmayı talep ediyor. Hükümetin ILO’nun 189 nolu sözleşmesini imzalamasını ve buna uygun iç mevzuatı yeniden düzenlemesini istiyor.
Sendika hükümetin işyeri sağlığı ve güvenliği için kurallar getirmesini, cinsel istismar ve şiddete karşı koruyucu önlemler almasını, özel istihdam bürolarının kötüye kullanımı engelleyici düzenlemeler getirmesini ve göçmen ev işçileri için de ek düzenlemeler yapılmasını bekliyor. Bu taleplerin hepsi ILO’nun 189 nolu sözleşmesinin ilgili maddelerinde düzenlenmiş durumda. (Bkz. Ekteki Bilgi Notu)
EVİD-SEN ve uluslararası ev işçileri ağları arasında nasıl bir ilişki var?
Şu ana kadar Uluslararassı Ev İşçileri Araştırma Ağı, Uluslararası Ev İşçileri Sendikaları Ağı ve Enformel Sektörde Kadın Örgütlenmesi Ağı (WIEGO) EVİD-SEN’e dayanışma mesajlari gönderdiler. EVİD-SEN bu ağlara internet üzerinden katılmış durumda. Diğer ev işçileri sendikalarıyla bilgi paylaşmayı, onların deneyimlerinden faydalanmayı ve güçlü bir dayanışma ağı kurmayı umuyor.
Yakın gelecekte EVİD-SEN’in ne gibi bir desteğe ihtiyacı olacak?
Türk hükümetinin ILO’nun 189 Nolu Ev İşçileri Sözleşmesini imzalaması için yapılacak lobi çalışmaları EVİD-SEN’in örgütlenme kampanyası için önemli bir adım olacaktır. Ancak sendika yasal düzeyde tanınmanın temel yolunun tabandan örgütlenen güçlü bir sendika inşası olduğunun farkındadır. Şu anda sendika, çok az sayıda ev işçisinin olağanüstü ve bitmek bilmeyen çalışma kapasitesinin sayesinde ayakta durabilmektedir. Ancak bu ev işçileri de tam zamanlı ev işçiliği yapmakta ve tüm zamanlarını örgütlenmeye ayıramamaktadırlar. Son derece kötü çalışma koşulları pek çok kadını sendikaya üye olmaya teşvik etse de, zaman ve para kısıtları bu potansiyelin bütünüyle kullanılmasının önünde engel teşkil etmektedir.
EVİD-SEN’in örgütlenme faaliyetlerini genişletecek, işçi liderlerini eğitecek ve hükümete ev işçilerinin örgtlenme özgürlükleri için gerekli yasal düzenlemeleri yapması konusunda baskı kuracak profesyonel, teknik ve mali desteğe ihtiyacı vardır.
---------------------------------------------------
Websitesi: http://evid-sen.blogspot.com/, www.evidsen.org.
E posta adresi:sendikaeviscileri@hotmail.com
Gülhan Benli, Genel Başkan, EVİD-SEN
00 90 536 795 7768 gul-banli@hotmail.com
Demet Şahende Dinler, Geçici Uluslararası İlişkiler Sorumlusu, EVİD-SEN
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder