Ev İşçileri Dayanışma Sendikası (EVİD-SEN)
BİLGİ NOTU
Türkiye’de ev işçileri örgütlenmesinin arkaplanı nedir?
Türkiye’de
ev işçileri örgütlenmesi ilk olarak 2009 yılında bir grup ev işçisinin
GENEL-İŞ Sendikası’na bağlı Konut Şubesi’nde örgütlenme için toplantılar
yapmasıyla başladı. Daha sonra bu grup çalışmalarını bir dernek
girişimi olarak sürdürdü. Örgütlenme çabaları 2010 yılında hız kazandı
ve 2011’de dernek insiyatifi üyelerinin haklarını korumanın ve
Türkiye’deki bütün ev işçilerinin çalışma koşullarını iyileştirmenin en
iyi yolu olarak bir sendika kurma kararı aldı. Ev İşçileri Dayanışma
Sendikası (EVİD-SEN) 15 Haziran 2011 tarihinde resmen kuruldu
EVİD-SEN’in yasal statüsü nedir?
Bakırköy
3. İş Mahkemesi 22 Eylül 2011 tarihli kararında ev işçilerinin sendika
kuramayacağını, ev işçiliğinin mevcut iş kollarında olmadığı, ev
işçisinin işçi olmadığı, sadece aile ekonomisine katkı sunmak için fason
veya sipariş üstüne gündelik iş yapan bağımsız çalışan olduğu
gerekçeleriyle EVİD-SEN’i, tarafları dinlemeye bile gerek görmeden
kapattı. Bunun üzerine açtığımız temyiz davası halen devam ediyor.
Mahkeme kararının Anayasaya, uluslararası sözleşmelere aykırı olduğunu,
üyelerimizin ücretli çalışan işçi statüsünde olduğunu, hangi statüde
olursa olsun bütün çalışanların örgütlenme özgürlüğü olması gerektiğini
savunuyoruz.
2009-2011 yılları arasında ev işçilerinin örgütlenme çalışmaları ve yürüttükleri kampanyalar nelerdir?
İki
yıllık örgütlenme ve kampanya çalışması sırasında ev işçileri hareketi,
işveren suistimaline ve şiddetine maruz kalan pek çok işçiye maddi,
yasal ve psikolojik destek hizmeti sunmuş; işçilere iş olanakları
yaratmak için enformel bir havuz oluşturmuş; ev işçilerinin sorunları
hakkında farkındalık yaratmak için basın açıklamaları ve protesto
yürüyüşleri düzenlemiş; medyada röportaj ve haberlerle yer almış;
İstanbul’daki pek çok mahallede ev toplantıları düzenlemiş; güvencesiz
çalışma ve kadına karşı şiddete karşı eylem platformlarında aktif yer
almıştır. Kurulduğu günden bu yana EVİD-SEN’e pek çok ev işçisi ilgi
göstermiştir. İstanbul, Muğla, Bandırma, Antalya, Ankara, Bodrum, Adana,
Nevşehir, İzmir ve Bursa kentlerinde pek çok ev işçisi sendikaya üye
olmak istediğini ve yerel şubeler açmak istediğini bildirmiştir.
Sendikanın şu andaki kaynakları son derece sınırlı olduğu ve diğer
kentlerdeki ihtiyaçlara yeterince yanıt verebilecek durumda
olmadığından, İstanbul’da güçlenmeyi ve daha sonra diğer bölgelere
açılmayı hedeflemektedir.
2012 yılında EVİD-SEN’in yürüttüğü örgütlenme eğitimleri nasıl gerçekleşti?
Haziran
2012 ve Şubat 2013 arasında EVİD-SEN örgütlenme çalışmasını yürütmek
üzere biraraya gelen bir grup ev işçisiyle her hafta pazar günleri
örgütlenme eğitimleri gerçekleştirdi.1 Bu interaktif eğitimlerde işyeri
sorunlarının analizi, hukuksal haklar, özel istihdam bürolarının
analizi, ILO Ev İşçileri Sözleşmesi, örgütlenme için haritalama,
listeleme ve iletişim ağları kurma yöntemleri gibi pek çok konu ele
alındı. Bu çalışmalar sonucunda sendika ev işçisi ve işveren arasında
imzalanacak bir bireysel standart iş sözleşmesi taslak metnini
hazırlamış oldu.
EVİD-SEN’in 2013’teki örgütlenme planlarında neler yer almaktadır?
Mart
2013’den itibaren EVİD-SEN örgütlenme eğitimi alan üyeleriyle birlikte
sahaya çıkacaktır. Daha önceden sendikanın sosyal ilişkiler kurmuş
olduğu ev işçilerinin yaşadıkları mahallelerde örgütlenme çalışmaları,
hazırlanmakta olan materyallerle gerçekleştirilecektir. Bu mahallelerde
belirlenen kaynak kişilerin tavsiyeleri dikkate alınarak ev toplantıları
düzenlenecektir. Yapılan haritalama sonucu elde edilen bilgiler
kullanılacak, iletişim sorumluları belirlenerek Latin Amerika
sendikalarının kullandığı verimli iletişim ağaççıkları modeli
uygulanacaktır. Sendikaya katılan yeni üyelere de eş zamanlı olarak
örgütlenme ve hak eğitimleri verilmeye devam edilecektir. Sendika özel
istihdam büroları ve mesleki yeterlik konusunda da ayrıca bir çalışma
yürütmektedir.
Sendikanın talepleri nelerdir?
- Ev işi iş, ev işçisi işçi olarak tanınsın. Ev işçileri İş Kanunu kapsamına alınsın.
-Özgül düzenlemeler için ev işçilerinin katılımıyla Ev İşçileri Yasası çıkarılsın.
-ILO Ev İşçileri Sözleşmesi hükümet tarafından imzalansın.
- 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nda kapsam dışı bırakılan ev hizmetleri alanı kapsam içine alınsın.
-Standart bireysel iş sözleşmesi kabul edilsin.
-Göçmen işçiler ev işçilerine tanınan ve tanınacak bütün haklardan eşit olarak faydalansın.
-Ev işçileri bütün sigorta kollarından yararlansın.
-İşverenlerin denetimi yapılsın.
-Ev işçilerinin sendika kurmalarının önündeki yasal engeller kaldırılsın.
EVİD-SEN’in uluslararası ev işçileri hareketiyle ilişkisi nedir?
Sendikanın
kuruluşundan sonra Uluslararası Ev İşçileri Araştırma Ağı, Uluslararası
Ev İşçileri Sendikaları Ağı ve Enformel Sektörde Kadın Örgütlenmesi Ağı
(WIEGO) EVİD-SEN’e dayanışma mesajları gönderdiler. EVİD-SEN ayrıca
Güney Afrika Ev İşçileri Sendikası Başkanı, Uluslararası Ev İşçileri Ağı
koordinatörleriyle toplantılar yaptı. EVİD-SEN, uluslararası Ev
İşçileri Sendikaları Ağı’nın resmi üyesi olmak için hazırlıklarını
sürdürüyor.
EVİD-SEN’in ne gibi bir desteğe ihtiyacı var?
-Meslek hastalıklarının tespiti için bir saha araştırmasına
-Ev işçilerinin özellikle psikolojik sorunları için psikoterapi desteğine
-Yaşanan iş kazaları ve hak ihlalleriyle ilgili avukat desteğine
-Örgütlenme eğitimlerini yaygınlaştırabilmek için eğitici eğitimi verebileceğimiz gönüllülere
-Yurtdışındaki deneyimleri daha hızlı aktarabilmek için çeviri yapabilecek kişilere
-Tam zamanlı çalışmayan ev işçileri için tartışılan sigorta modelinin netleştirilmesine
sendikanın acil tespit ettiği ihtiyaçlar arasındadır.
Bütün
bu işleri sendikanın birlikte çalıştığı sınırlı sayıdaki aktivist
yürütse de genişleyebilmek için lojistik, teknik desteğe ve insan gücüne
ihtiyaç vardır.
İlginiz için teşekkür ediyoruz…
---------------------------------------------------
İLETİŞİM BİLGİLERİ: Websitesi: http://evid-sen.blogspot.com/, www.evidsen.org.
eviscileridayanısmasendikası@gmail.com
, EVİD-SEN
00 90 536 795 77 68
gul-banli@hotmail.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder